"Eerlijk gezegd had ik nog nooit van haar gehoord, totdat deze cd spontaan in mijn brievenbus belandde, met als afzender Quintessenz, het impresariaat van onder anderen de Zwitserse violiste Anna Schultsz (Basel, 2004). Wat verder speurende in Zwitserse mediakronieken kwam ik haar naam regelmatig tegen, maar misschien nog belangrijker: haar spel werd er zonder uitzondering in geprezen. Al is, zoals de Britten dat zo keurig verwoorden, the proof of the pudding in the eating.
Had ik beter moeten weten? Ik vrees van wel, want Anna won niet alleen in 2020 de derde prijs tijdens het in ons land gehouden Davina van Wely Concours, maar ze trad in de zomer van 2015 ook op tijdens het door AVRO/TROS op tv uitgezonden Grachtenfestival (gemist dus...) Bovendien studeerde ze (als zesjarige!) bij niemand minder dan Coosje Wijzenbeek (1948-2021), de pedagoge die zoveel jaren vioolles heeft gegeven aan onder meer het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam, maar ook sterk betrokken was bij de afdeling jong talent van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Ach, wie kent Coosje Wijzenbeek eigenlijk niet? Nog staan de wijze woorden van deze innemende persoonlijkheid mij in het geheugen gegrift, toen zij samen met haar oud-leerlinge Janine Jansen in het tv-programma Podium Witteman optrad.
Hoeveel studenten heeft zij niet ‘afgeleverd', waarvan een aantal het tot grote faam, waaronder naast de reeds genoemde Janine Jansen Rosanne Philippens en Noa Wildschut? Welke Nederlandse violist[e] van naam heeft eigenlijk niet bij haar gestudeerd?
Anna Schultsz zal eveneens diepgaand kennis hebben gemaakt met Wijzenbeeks manier van lesgeven: streng maar warm en rechtvaardig. Ee pedagoge die zich op haar vakgebied tot een ware kunstenares had ontwikkeld in het ontplooien en rijpen van aangeboren talent (waar het uiteraard altijd begint), in Amsterdam, Den Haag of bij haar thuis in Hilversum. Terwijl ze zichzelf als niet meer dan een ‘middelmatig viooltalent' neerzette. Al had ze dan zelf les gehad van niemand minder dan Davina van Wely en in diverse orkesten (waaronder het Radio Filharmonisch) en kleinere ensembles had gespeeld.
Voor Anna Schultsz moet het toen, evenals voor al die andere talenten, vooral zijn gegaan om methode en discipline. Daarin was Wijzenbeek uiteraard niet uniek, maar bijzonder was wel – en vrijwel al haar bekende leerlingen lieten zich zo uit – dat ze al haar kennis, energie en passie in haar studenten stak, dat zij echt álles uit hen probeerde te halen wat er (volgens haar) inzat en dan met grote vasthoudendheid naar de (volgens haar enig) juiste weg te zoeken om dat er ook uit te krijgen.
Voor Wijzenbeek – ze beleed het bij veel gelegenheden – gold niet alleen de voorbereiding voor een professionele carrière als belangrijkste drijfveer voor haar pedagogische werk, maar ook dat de leerlingen zich daarbij zouden voelen. Degenen die meespeelden in haar eigen ensemble The Fancy Fiddlers moesten uitstekend met hun instrument overweg kunnen, maar ook - het zijn haar woorden - gelukkig zijn (ook Anna Schultsz maakte er deel van uit).
Maar weer terug naar Anna Schultsz, die na haar lessen bij Wijzenbeek nog bij een aantal andere docenten van naam en faam studeerde (met vooralsnog als laatste ‘professorin' Julia Fischer, aan de Musikhochschule in München.
Anna Schultsz heeft zich niet alleen op de viool onderscheiden, maar zich ook ontwikkeld tot een zeer getalenteerde blokfluitiste, die in haar geboorteplaats Bazel stuurde aan de fameuze Schola Cantorum Basiliensis bij Margret Föppl en Kathrin Bopp. Dat leverde haar al op haar zevende de eerste prijs op van het Zwitserse Jeugdmuziekconcours in de categorie blokfluit. In 2013 volgde de eerste prijs bij hetzelfde concours, maar nu in de categorie duo-spel. In 2016 viel haar de eer te beurt van de eerste prijs van het Concours International Arthur Grumiaux voor jonge violisten. En zo gaat het nog wel even verder, zoals in 2020, toen ze werd gelauwerd tijdens het Davina van Wely Concours in ons land. Het werd toen overigens geen eerste, maar derde prijs.
Goedmaken kan ik mijn omissie niet meer, maar ik kan wel een beetje compensatie bieden door haar nieuwe album Mouvements van harte bij u aan te bevelen, want haar spel in deze vier zowel technisch als interpretatief zeer veeleisende stukken is in één woord verrúkkelijk. Er spreekt zoveel jeugdig elan uit, zoveel engagement en energie dat voor vele luisterervaringen vatbaar is. Sterk is ook haar muzikale denken in structuren, zonder dat de zozeer vereiste spontaniteit, het esprit, daarbij in de weg staat. Dat is bepaald niet iedere musicus gegeven. Ook haar letterlijk spelen met kleuren levert wezenlijk meerwaarde, waarin ook haar landgenoot, de pianist Gérard Wyss (hij kent dit repertoire als geen ander en is bovendien gepokt en gemazeld in dit domein), een belangrijk aandeel heeft. Dat ze elkander in dit recital sterk hebben weten te stimuleren staat voor mij buiten kijf.
Interessant misschien om nog te vermelden dat de uitvoering van Ravels Tzigane is gestoeld op de nieuwe editie zoals die is opgenomen in de Ravel Édition (deel 5), op initiatief van de Franse violist Renaud Capuçon. Het belang ervan wordt in het cd-boekje uitvoerig toegelicht, maar u kunt er ook hier meer over lezen."
Comments